Selecties uit: Het Financieele Dagblad van 18 juni 2014 – pagina 10 (Opinie & Dialoog)

Prijssysteem van Zorgautoriteit is onwerkbaar en leidt in feite tot dubbele boekhouding

Toezichthouder dwingt verzekeraars te concurreren op prijs nu andere informatie voor patiënten ontbreekt.

… Niet zo goed is dat Nederland op de internationale ranglijst voor de levensverwachting van vrouwen een magere 26ste plaats inneemt. De resterende levensverwachting voor zowel mannen als vrouwen van 65 jaar is lager dan bijna overal elders in West-Europa. De Nederlandse reputatie in medisch research is hoog, maar de praktijk in zieken- en verpleeghuis helaas niet navenant.

Voor een slecht dieet, hoge stress en te weinig beweging zijn de dokters niet verantwoordelijk, en ze zullen het in Nederland ook niet worden omdat wij hebben gekozen voor een stelsel waarbij iedereen elk jaar gemakkelijk kan wisselen van verzekeraar. In Duitsland bijvoorbeeld is wisselen veel moeilijker, blijven burgers vaak een heel leven bij een ziekenfonds en wordt het dus de moeite waard om te investeren in preventie.

Misschien was het jaarlijks kunnen wisselen van verzekeraar daarom een foute eis van de wetgever. Het oordeel daarover hangt af van het belang van preventie tegenover flexibiliteit voor de patiënt en felle concurrentie op de prijs van de verzekering. Maar buiten twijfel staat dat de Nederlands Zorgautoriteit (NZa) grondig heeft gefaald om een praktijk mogelijk te maken die past bij zo’n systeem van verzekeringen met jaarlijkse mogelijkheid tot opzeggen en wisselen. In geen enkel jaar was de informatie over contracten en afspraken met ziekenhuizen op tijd beschikbaar. Patiënten zien in Nederland niet op tijd wat voor afspraken hun verzekeraar wil maken. Niemand weet of wachtlijsten het gevolg zijn van plafonds geïnstalleerd door verzekeraars, of van capaciteitsproblemen en inefficiëntie in de instellingen. En precies omdat al die informatie niet beschikbaar is in november en december moeten verzekeraars wel concurreren op de prijs. Dat dwingt tot een race naar beneden met het risico dat goede en innovatieve klinieken worden uitgesloten en dat ziekenhuizen moeten uitkomen binnen maximum aantallen patiënten, allemaal om de polis nog een paar euro goedkoper te maken.

Ik heb correspondentie gezien waarin de verzekeraar voor het begin van het jaar al vraagt om de wachtlijsten niet te laten oplopen tegen het einde van het kalenderjaar, maar goed te spreiden over twaalf maanden. Is dat de ziekenhuiszorg die we verwachten van het nieuwe stelsel? Er is in feite allang een dubbele boekhouding: onderhandse afspraken met verzekeraars en twee jaar na dato een officiële afrekening tegen de prijzen van de NZa…

De fundamentele tekortkoming in het systeem is tweeledig en is de schuld van de overheid en de NZa. Het prijssysteem van de NZa is onwerkbaar maar de overheid dwingt verzekeraars en instellingen om dat systeem toch te hanteren omdat de zogenaamde verevening en de inpassing in het macrobudget ervan afhangen. Bijzonder kwalijk is dat de minister van Financiën eist dat de totale uitgaven binnen een opgelegd kader blijven. Dat mag niet bij een verzekering, maar de minister doet het toch. Elke verzekering is een openeinderegeling, want patiënten die binnenkomen op oudejaarsavond hebben dezelfde rechten als patiënten eerder in het jaar…

Als Financiën kan toegeven dat de zorgverzekering een openeinderegeling is – en dat de totale uitgaven moeten worden bijgestuurd door veranderingen in het verzekerde pakket, in de eigen bijdragen of de eigen risico’s, maar nooit met kortingen op de feitelijke uitgaven twee jaar na dato – dan is een hoofdreden voor de financiële chaos in de zorg weggenomen…